Sosyal ve kültürel bir varlık olarak insan, belirli bir topluluğun parçası olma eğilimindedir. Bu bakımından insanların bir toplumda birlikte yaşaması, ilişkilerini belirli bir düzen dahilinde yürütmesi ve bu düzenin kalıcılığını sağlaması için birtakım normlara uyması gerekir. Eğitim ve öğretimin gerçekleştiği sınıflar da küçük bir toplum olarak değerlendirildiğinde ortak davranışların oluşumunu gerektirir. Bu yapısına dayalı olarak normların varlığı inkâr edilemez. Öğrenme sürecinde öğretmen ve öğrencilerin kullandığı dil, sınıfta gerçekleşen söylemleri, bilgi edinme ve sosyal etkileşim boyunca anlaşmaya varılan bazı kurallar sınıf kültürünü oluşturmaktadır. Her bir sınıf topluluğu da kendilerini diğerlerinden ayıran sınıfa özgü kültür olarak nitelendirilen mikrokültürlere sahiptir. Sosyal etkileşim ile öğrenme ortamına hâkim olan mikrokültür; davranışlar, tutumlar, değerler ve normlara bağlı olarak devamlılığını sürdürmektedir. Dolayısıyla mikrokültür öğrenme üzerinde etkili olup hem bireysel hem de toplu anlamalarda değişime yol açabilmektedir. Sınıf mikrokültürünün öğretmen ve öğrenci arasında gerçekleşen etkileşimler sonucunda oluşan ve bu etkileşim esnasında sergilenen davranışlar, benimsenen değerler ile tutum ve inançlar gibi öğeleri içeren bir yapıya sahip olması bu durumu yansıtır niteliktedir. Daha özele indirgendiğinde ise sosyal etkileşimin bir ürünü olarak matematiksel anlamaların belirli bir mikrokültüre özgü olduğu söylenebilir. Matematiği öğrenme sosyal ve kültürel bir süreç olarak gerek sınıf içi gerekse yakın bağlamda gerçekleşen durumlardan etkilenmektedir. Bu anlamda mikrokültürün analiz edilmesi, bireylerin öğrenmeleri ile ilgili ayrıntılar hakkında açıklamalar yapabilmek açısından oldukça önemlidir. Bu analizlerin gerçekleştirilmesi noktasında sosyal ve sosyomatematiksel norm kavramları ön plana çıkmaktadır. Bu projede belirtilen kavramlar önemli bir yer tutmakla birlikte belirli bir sınıf kültüründe normların varlığı ve matematiksel düşünmeyi merkeze alan argümantasyon tabanlı bir öğrenme ortamının matematiksel düşünmeyi olumsuz etkileyen normların giderilmesine ve yeni normların oluşumuna etkisi üzerine odaklanılmaktadır. Böylece projede normlar aracılığıyla üniversite matematiği ile karşılaşmadan önceki matematik yapma kültürü ile proje kapsamında tasarlanan öğrenme ortamındaki deneyimleri sonrasında oluşan matematik yapma kültürüne yönelik yansımalar sunulabilecektir. Ayrıca matematiksel düşünmeyi temsil eden tanımlama, matematik dili, ilişkilendirme, muhakeme etme, ispat yapma bileşenlerine yönelik davranışları olumsuz etkileyen normların giderilmesine ve yeni normların oluşumunu sağlayabilecek etkinlik örneklerine yer verilebilecektir. Bu proje süreci boyunca ve sonrasında matematik eğitimcileri ve öğretmenleri ile matematiğe gönül veren bütün insanlara matematik yapma kültürünü oluşturan ortak davranışlar hakkında farkındalıklar sağlamak ve bu davranışları öğretim yaptıkları sınıflara ya da öğrenimlerine katkıda bulundukları kişilere kazandırabilmeleri açısından fırsatlar oluşturabilmek dileğiyle…
Dr. Öğr. Üyesi Tuğba ÖZTÜRK
Proje Yürütücüsü
